Triết lý kinh doanh mang ý nghĩa sống còn tại các doanh nghiệp Nhật Bản, được xem như sứ mệnh và hình ảnh mà doanh nghiệp mong muốn tạo dựng trong xã hội. Chính nhờ sự kiên định với “kim chỉ nam” đó mà các doanh nghiệp Nhật Bản đứng vững và trở thành một trong những cái tên đình đám trên bản đồ kinh tế toàn cầu. Một trong những triết lý nổi tiếng của Nhật Bản, được áp dụng ở nhiều nước trên thế giới là 5S và Kaizen. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về 2 triết lý này và sự khác biệt của nó qua bài viết bên dưới nhé!
Khái niệm và vận hành Kaizen
- Khái niệm Kaizen:
Kaizen là những cải tiến nhỏ trong hoạt động kinh doanh, được thực hiện từng bước một tại doanh nghiệp. Điểm quan trọng đối với Kaizen là tập trung vào việc cải tiến thực hành trong cơ sở. Kaizen ít tốn kém hơn là đầu tư mới. Kaizen đòi hỏi sự cam kết, nỗ lực của nhân viên cũng như quản lý, nhằm nâng cao chất lượng công việc, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và giảm chi phí hoạt động.
Kaizen là một lựa chọn tuyệt vời cho nhiều cơ sở, đặc biệt là những cơ sở chưa đặt ra tiêu chuẩn về cách xử lý từng quy trình. Ví dụ: nếu cơ sở của bạn chạy ba ca cho mỗi công việc và mỗi ca làm những việc khác nhau, Kaizen là một lựa chọn tuyệt vời.
- Quan điểm cơ bản của Kaizen:
_ Những hoạt động hiện tại luôn có nhiều cơ hội để cải tiến
_ Các phương tiện và phương pháp hiện tại có thể luôn được cải tiến nếu như có một nỗ lực nào đó.
_ Tích lũy những cải tiến nhỏ bé sẽ tạo ra một sự biến đổi lớn.
_ Lôi cuốn toàn thể công nhân viên tham gia.
_ Áp dụng các đề xuất sáng kiến vào thực tế.
- Các đối tượng cải tiến của Kaizen:
_ Phương pháp làm việc
_ Quan hệ công việc
_ Môi trường làm việc
_ Điều kiện làm việc ở mọi nơi
- Các hoạt động Kaizen có thể được khởi xướng bởi:
_ Lãnh đạo
_ Một bộ phận (phòng, ban) của tổ chức
_ Một nhóm làm việc
_ Nhóm Kaizen
_ Từng cá nhân
Khái niệm và phương thức vận hành 5S
- Khái niệm:
5S là nền tảng cơ bản để nhắc nhở mọi người về một cách làm việc có tổ chức hơn: Sàng lọc, Sắp xếp, Sạch sẽ, Săn sóc, Sẵn sàng. Quan điểm làm việc trong một môi trường lành mạnh, sạch đẹp, thoáng đãng, tiện lợi thì tinh thần sẽ thoải mái hơn, năng suất lao động sẽ cao hơn và có điều kiện để việc áp dụng một hệ thống quản lý chất lượng hiệu quả hơn.
5S là chữ cái đầu của các từ tiếng Nhật “SERI”, “SEITON", “SEISO”, “SEIKETSU” và “SHITKESU” được tạm dịch sang tiếng Việt là “Sàng lọc”, “Sắp xếp”, “Sạch sẽ”, “Săn sóc”, và “Sẵn sàng”
- Ý nghĩa của hoạt động 5S được xuất phát từ nhu cầu:
_ Đảm bảo sức khoẻ của cán bộ công nhân viên
_ Dễ dàng, thuận lợi hơn khi làm việc
_ Tạo tinh thần làm việc và bầu không khí cởi mở
_ Nâng cao chất lượng cuộc sống
_ Nâng cao năng suất
- Mục tiêu chính của chương trình 5S bao gồm:
_ Xây dựng ý thức cải tiến (Kaizen) cho mọi người tại nơi làm việc.
_ Xây dựng tinh thần đồng đội giữa mọi người thông qua chương trình 5S.
_ Phát triển vai trò lãnh đạo của cán bộ lãnh đạo và cán bộ quản lý thông qua các hoạt động thực tế.
_ Xây dựng cơ sở để đưa vào các kỹ thuật cải tiến.
- Ngày càng được ưa chuộng vì những lợi ích tuyệt vời
Khi thực hiện 5S thành công sẽ đưa lại sự thay đổi kỳ diệu. Những thứ không cần thiết sẽ được loại bỏ khỏi nơi làm việc, những vật dụng cần thiết được xếp ngăn nắp, đặt ở những vị trí thuận tiện cho người sử dụng, máy móc thiết bị trở nên sạch sẽ, được bảo dưỡng, bảo quản. Từ các hoạt động 5S sẽ nâng cao tinh thần tập thể, khuyến khích sự hoà đồng của mọi người, qua đó người làm việc sẽ có thái độ tích cực hơn, có trách nhiệm và ý thức hơn với công việc. 5S ngày càng được nhiều người tham gia thực hiện bởi vì :
_ 5S Có thể áp dụng đối với mọi loại hình doanh nghiệp: nhỏ, vừa và lớn.
_ Có thể áp dụng đối với các doanh nghiệp ở bất kỳ ngành nào: sản xuất, thương mại và dịch vụ.
_ Triết lý của 5S dễ hiểu, không đòi hỏi phải hiểu biết các thuật ngữ khó.
_ Bản chất mọi người đều thích sạch sẽ, thoải mái và sự ngăn nắp tại nơi làm việc.
_ 5S đóng góp vào các yếu tố PQCDSM
- 4 yếu tố cơ bản để thực hiện thành công chương trình 5S
_ Lãnh đạo luôn cam kết và hỗ trợ: hình thành các nhóm công tác và chỉ đạo thực hiện 5S.
_ Thực hiện đào tạo và huấn luyện: Đào tạo cho mọi người nhận thức được ý nghĩa của các hoạt động 5S, cung cấp cho họ những phương pháp thực hiện. Khi đã có nhận thức và có phương tiện thì mọi người sẽ tự giác tham gia và chủ động trong các hoạt động 5S
_ Khuyến khích mọi người tự nguyện tham gia và thực hiện 5S.
_ Lặp lại vòng 5S với tiêu chuẩn cao hơn: Thực hiện chương trình 5S là sự lặp lại không ngừng các hoạt động nhằm đảm bảo duy trì và cải tiến công tác quản lý.
So sánh sự khác nhau giữa 5S và Kaizen
Kaizen là một triết lý, một chiến lược cụ thể xuyên suốt quá trình hoạt động của một tổ chức bằng cách liên tục cải tiến và sáng tạo nhằm đạt được mục tiêu giảm chi phí sản xuất cho tổ chức, tăng lợi nhuận đồng thời khiến quá trình làm việc của mỗi cá nhân trở lên đơn giản hơn, tiện ích và hiệu quả hơn.
Còn 5S là một phương pháp, một phương thức trong rất nhiều các phương thức thuộc Kaize. 5S chú trọng vào một mảng nhất định đó là mang đến sự gọn gàng tiện lợi nhất cho nơi làm việc, từ đó góp phần tăng năng suất cho tổ chức bằng cách tạo thêm nhiều diện tích lưu trữ, giảm thời gian tìm kiếm tài liệu…Nhìn chung, Kaizen là một triết lý bao gồm rất nhiều các phương pháp, trong đó có phương pháp 5S, chúng đều có cùng một mục tiêu hướng đến là liên tục cải tiến nhằm tăng năng suất, tăng chất lượng của mỗi công việc, mỗi cá nhân.
Hi vọng những chia sẻ này giúp bạn phần nào hiểu rõ hơn hai triết lý này, và hình dung được cách vận hành tại doanh nghiệp. Đón xem thêm nhiều bài viết khác trên website để cùng nhau khám phá Nhật Bản muôn màu nhé!
---------
𝗔𝗠𝗬 𝗝𝗔𝗣𝗔𝗡𝗘𝗦𝗘 𝗖𝗨𝗟𝗧𝗨𝗥𝗘 𝗛𝗨𝗕
59 Le Thanh Phuong, Phuong Sai Ward, Nha Trang city, Khanh Hoa province, Vietnam
amyhubvietnam@gmail.com
0258 7308 880
www.amyhub.com