Du học là một hành trình đầy mới mẻ, thú vị xong cũng lắm vất vả, khó khăn khi bạn phải thích nghi với một nền văn hóa, môi trường sống mới và xa cách với gia đình cũng như bạn bè thân thuộc. Một trong số đó, điều khiến các bạn du học sinh lo lắng nhất đó là chuyện “sốc văn hóa".
Mặc dù các bạn đã chuẩn bị rất kỹ nhưng khi đến với với một đất nước mới bạn sẽ không tránh khỏi những khó khăn về những điều khác biệt như: ngôn ngữ, văn hóa xã hội, con người…những cú sốc này trong thời gian đầu có thể rất khó chịu và để lại những hậu quả nghiêm trọng về sau nếu không có cách khắc phục kịp thời. Cùng Sora tìm hiểu về chủ đề này, cũng như cách khắc phục với tiêu chí “trước lạ sau quen" qua bài viết bên dưới nhé!
Những cú sốc văn hóa thường gặp
- Người Nhật “lặng im" đôi lúc lạnh lùng
Bạn đã quen với không khí đường phố náo nhiệt, người cười nói rộn ràng, ưa thích thích tụ tập vui vẻ thì đây lại là một điều khiến bạn gặp không ít bất tiện khi bạn sang Du học Nhật Bản. Ở môi trường mà tiếng ồn được hạn chế tới mức tiếng chuông điện thoại trở thành chế độ thừa.
Trong văn phòng, lớp học, trên các phương tiện công cộng, hay thậm chí họp mặt ở Nhật luôn có yêu cầu tắt chuông điện thoại, không nói chuyện riêng, làm ồn để thể hiện sự tôn trọng người khác. Người Nhật cũng ít khi mời bạn về nhà chơi, không tới chơi nhà bạn, nói chuyện không thân mật và chỉ xã giao.
Họ giữ kẽ và rất lịch sự với bạn nhưng thường từ chối mọi lời mời. Điều này không chỉ người Nhật mà người Anh, người Mỹ cũng đều thế. Với một xã hội công nghiệp vô cùng bận rộn và họ là những cá nhân độc lập và có không gian riêng từ nhỏ và không muốn bạn “thâm nhập” vào.
- Làm việc cật lực mỗi ngày
Đối với người Nhật, công việc dường như là quan trọng nhất. Họ cũng là những người rất cần cù, chịu khó. Họ có thể làm việc quần quật từ 9-10h/ngày. Người dân của “xứ anh đào” rất yêu công việc. Họ xem công việc là một phần quan trọng trong cuộc sống của mình. Quan niệm của họ là “sống để làm việc chứ không phải làm việc để sống”.
Hết lòng với công việc chính là điểm đặc trưng dễ thấy trong phong cách làm việc của người Nhật. Người Nhật rất yêu công việc, họ coi công việc như cuộc sống của mình, và họ quan niệm rằng “sống để làm việc chứ không phải làm việc để sống”. Khi đi làm thêm tại Nhật bạn sẽ thấy sốc trước văn hóa làm việc bất kể ngày đêm làm việc của họ, và sẽ hơi khó khăn khi phải chạy theo để bắt kịp với cường độ làm việc.
Tình yêu công việc của người Nhật thực sự khác hẳn với người Việt Nam, người Nhật lại thấy hạnh phúc khi được bận rộn. Có thể thấy, lối sống và làm việc của người Nhật có phần nào đó khắt khe, khuôn mẫu…Điều này khiến khá nhiều bạn du học sinh bị “sốc” và thậm chí cảm thấy “nghẹt thở”. Tuy nhiên, đức tính này lại là bí quyết khiến người Nhật vực dậy sau thảm họa và phát triển mạnh mẽ như hiện nay.
- Thói quen tỉ mỉ và cẩn thận của người Nhật
Lối sống và làm việc của người Nhật có phần nào đó khắt khe, khuôn mẫu, đặc biệt luôn đặt công việc lên hàng đầu. Từng câu, từng chữ đều được yêu cầu chuẩn format, các lỗi nhỏ nhất cũng phải sửa lại đến khi thật ưng, hoặc hoàn hảo nhất cho đến hết thời hạn, không còn có thể sửa thêm được nữa.
Các giấy tờ tùy thân, thẻ ngân hàng… ở Nhật cũng yêu cầu kê khai chi tiết. Một số loại còn yêu cầu tuyệt đối không dùng bảng chữ cái tiếng Anh (a,b,c…) mà phải được khổ chủ tự điền bằng chữ viết tay tiếng Nhật (hiragana, katakana, kanji), người làm giấy tờ phải có con dấu kiểu Nhật, không dùng chữ ký tay thông thường. Với người mới học tiếng Nhật, việc hoàn thành các thủ tục này rất gian nan
- Sốc văn hóa Senpai-Kouhai
Rất nhiều bạn du học sinh Nhật Bản khi mới sang bị sốc với văn hóa Senpai – Kouhai, bởi các mối quan hệ giữa các cá nhân và tôn ti trật tự tại Nhật rất sâu sắc. Có thể nói rằng, mối quan hệ senpai - kohai là một trong những tiêu biểu về phân bậc xã hội Nhật Bản. Nếu bạn đi làm thêm, người vào trước có quyền sai bảo bạn.
Tại Nhật Bản, mối quan hệ này không cởi mở và bình đẳng như tại các quốc gia khác. Thậm chí, có nhiều người không chịu nổi và phải xin nghỉ việc. Tuy vậy, nghĩ theo một cách tích cực thì đây cũng là một điều tốt để rèn luyện thái độ của bạn. Vì thế, trước khi bắt đầu công việc làm thêm tại Nhật Bản, hãy học cách tôn trọng tất cả mọi người đặc biệt là những tiền bối đi trước.
- Các trường hợp khác
Ngoài ra còn các trường hợp khác như: quá nhiều máy móc tự động như nhà vệ sinh có cả tá nút bấm: xả, các chế độ phun rửa, tăng giảm nhiệt độ thành bồn, nhiệt độ nước, gọi hỗ trợ khẩn cấp, thậm chí cả thổi gió sấy khô…Xe điện, tàu điện luôn luôn đúng giờ khiến thói quen cao su giờ của các du học sinh mới sang không còn tồn tại được nữa.
Một điều nữa đó là không bao giờ dùng chữ “Kawaisou!” trong giao tiếp (đáng thương) vì người Nhật rất tự trọng, ghét nhất bị người khác thương hại. Khi bạn tới Nhật nếu bạn không sử dụng khẩu trang ngoài đường, người Nhật sẽ cau mày và nghĩ bạn là một người không lịch sự và cảm thấy khó chịu và không muốn tiếp xúc gần bạn, vì vậy việc sử dụng khẩu trang là khá quan trọng tại Nhật.
Cách khắc phục hội chứng sốc văn hóa
- Duy trì nếp sống lành mạnh
Hãy luôn giữ nếp sống lành mạnh, hãy ngủ đủ, đúng giờ giấc, chú ý đến chế độ ăn uống nhằm cân bằng cơ thể trước tình trạng stress, mệt mỏi của bản thân. Các bạn sẽ vô cùng chán nản và thụ động nếu như bạn rơi vào trạng thái tinh thần mệt mỏi, một cơ thể ốm yếu.
- Hòa nhập cộng đồng, không tự cô lập
Trong giai đoạn đầu đi du học, các bạn rất dễ rơi vào trạng thái buồn và cảm giác cô độc, đặc biệt là nơi xứ người, khi các mối quan hệ của bạn thời gian đầu có thể không có nhiều. Tuy nhiên, ngay cả khi bạn cảm thấy như vậy thì bạn cũng đừng tự cô lập mình, né tránh tiếp xúc với mọi người, bởi làm như vậy chỉ làm những cú sốc văn hóa khi du học Nhật Bản kéo dài thêm và gây ra những việc không mong muốn.
- Tham gia nhiều hoạt động vui chơi, giải trí, cộng đồng
Để vượt qua những khó khăn khi vừa đến Nhật Bản, bạn hãy tham gia nhiều hoạt động bởi vì việc mua sắm ở Nhật rất dễ dàng, đi lại thuận tiện cũng như một cuộc sống mới mẻ với vô số những điều bạn có thể khám phá. Một số hoạt động các bạn có thể làm như: du lịch, chụp ảnh, leo núi, lắp ráp các món đồ điện tử, tham quan các khóa học về trang trại, tham gia các lễ hội…Những trải nghiệm thú vị này mang lại những cảm giác thích thú sẽ giúp bạn vượt qua thời kỳ mệt mỏi, chán nản.
- Nhờ sự giúp đỡ của chuyên gia tâm lý
Bất cứ trường nào ở Nhật cũng đều có nơi hỗ trợ sinh viên, tư vấn về mọi mặt trong cuộc sống. Khi mắc phải những vấn đề này, các bạn đừng ngại mà hãy chia sẻ vấn đề của mình để các chuyên gia có thể giúp bạn giải quyết một cách tốt nhất.
Ghi chú ngay các thông tin hữu ích này, để giữ cho mình tâm trí ổn đinh, sớm hòa nhập với cuộc sống tại đất nước mới cũng như thêm tự tin chuẩn bị hành trang du học cùng Sora nhé!
____________
𝗔𝗠𝗬 𝗝𝗔𝗣𝗔𝗡𝗘𝗦𝗘 𝗖𝗨𝗟𝗧𝗨𝗥𝗘 𝗛𝗨𝗕
59 Le Thanh Phuong, Phuong Sai Ward, Nha Trang city, Khanh Hoa province, Vietnam
amyhubvietnam@gmail.com
0258 7308 880