Ngôn ngữ loài hoa Hanakotoba (花言葉)

Ý nghĩa của các loài hoa trong tiếng Nhật

Mỗi loài hoa đều truyền đi một thông điệp nhất định, được gọi là Hanakotoba - nghệ thuật về ngôn từ mượn hoa diễn ý. Khi bạn ngại ngùng hay gặp khó khăn trong diễn đạt lời nói trực tiếp, thì những bông hoa sẽ thay bạn gửi đến đối phương thông điệp một cách tinh tế nhưng vẫn trọn vẹn ý nghĩa. 

Điển hình như khi bạn muốn thể hiện những xúc cảm trong tình yêu lứa đôi như nhớ nhung, nồng cháy, đam mê hay yêu thầm thì những loài hoa này sẽ là lựa chọn của bạn:

· Hoa hồng đỏ/ 紅薔薇: thể hiện tình yêu cháy bỏng, say đắm

· Sen đỏ Nhật Bản (Red Lotus) bày tỏ tình yêu, đam mê và lòng trắc ẩn

· Hoa Gardenia/ 梔子: tình yêu bí mật

· Hoa hướng dương/ 向日葵: sự tôn trọng, một tình yêu say đắm,lộng lẫy

Mỗi mùa, mỗi tháng tại Nhật bản luôn có những sắc hoa đặc trưng đua nở, không chỉ mang vẻ đẹp cuốn hút, mà còn hàm chứa nhiều ý nghĩa đặc biệt, mà người dân nơi đây dùng sắc hoa họa ý tứ. Cùng điểm qua 4 loài hoa đặc trưng thường thấy tại Nhật bên dưới:

• Mùa hoa Mận (tháng 1 đến tháng 3): hay còn gọi là “ume” trong tiếng Nhật được xem là loài hoa nổi tiếng thứ hai ở Nhật Bản chỉ đứng sau hoa anh đào. Dù có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng hoa mận vẫn được rất nhiều người Nhật yêu thích. Có thể dễ dàng bắt gặp các cây mận ở khắp nơi trên nước Nhật, đặc biệt là tại các đền thờ Tenjin, vì tương truyền rằng vị thần học hành Sugawara no Michizane rất yêu thích hoa mận. Với ý nghĩa thể hiện sự hào hiệp, điềm tĩnh và lòng trung thành trong đức tính của con người. Tuy nhiên, với mỗi màu sắc khác nhau loài hoa này lại có hàm nghĩa khác như: Mận đỏ thể hiện sự tinh tế hay Mận trắng thể hiện sự thanh tẩy. Với nét đẹp thanh thoát, cao quý nên hoa Mận cũng thường được chào đón ở nhiều sự kiện quan trọng tại Nhật.

• Mùa hoa Anh Đào (tháng 3 đến tháng 4): được biết đến như quốc hoa của Nhật Bản, thường nở rộ vào mỗi dịp xuân về. Sắc hoa sakura tuyệt đẹp này mang hai ý nghĩa đáng yêu là "tâm hồn xinh đẹp" và "người phụ nữ xinh đẹp". Tuy nhiên, có rất nhiều giống hoa sakura khác nhau và mỗi loài lại có một hàm nghĩa riêng:

_ Someiyoshino sakura = Vẻ đẹp tinh khiết, diệu kỳ

_ Shidarezakura = Vẻ đẹp thanh lịch nhưng cũng có đôi chút giả tạo

_ Yaezakura = Có học thức, tinh tường

Một số người Nhật nghĩ là hoa sakura còn có nghĩa là "đừng quên tôi" là ý nghĩa của loài hoa này ở Pháp vì mỗi khi cánh hoa rơi xuống, người ta cảm thấy như những cánh hoa cũng mang tâm trạng lưu luyến không muốn lìa cành. Do đó, những bông hoa anh đào vẫn được xem là món quà vô cùng phổ biến và có thể được tặng vào bất kì dịp nào và thường đi cùng với những kỉ niệm hạnh phúc nhất.

• Mùa hoa Tử Đằng (tháng 4 đến tháng 5): những giàn hoa màu tím đặc trưng thể hiện nét đẹp đằm thắm, quyến rũ là sắc hoa Tử Đằng thường thấy ở Nhật. Hoa Tử Đằng trong tiếng Nhật gọi là "fuji”. Những bông hoa fuji mang ý nghĩa  "say đắm trong tình yêu”,  "tốt bụng" hay "chúng tôi luôn chào đón bạn". Tuy nhiên, hoa fuji cũng mang ý nghĩa "không mấy vui vẻ" là "sẽ không để bạn rời đi" bắt nguồn từ việc người ta thường tìm thấy những cây hoa tử đằng mọc gần những cây thông và quấn quanh cây thông như thể chúng không thể buông lơi. Một ý nghĩa khác nữa là "không thể chữa khỏi" do đó đừng mang hoa tử đằng đến cho bất cứ ai đang bị ốm ở Nhật nhé.

• Cẩm Tú Cầu (Tháng 5 đến tháng 7): được gọi là "ajisai" là một loài hoa tuyệt đẹp khiến cho không gian u ám của những ngày mưa như bừng sáng lên. Dù vào thời tiết ẩm ướt của những ngày mưa, nhưng các điểm du lịch nở rộ loài hoa này cũng thu hút rất nhiều du khách và dân bản địa ghé đến chụp ảnh. Một ý nghĩa rất phổ biến của hoa ajisai chính là "gia đình” vì cấu tạo các bông hoa này được kết lại từ nhiều cụm nhỏ liền kề nhau. Chính vì lẽ đó, hoa cẩm tú cầu thường được chọn là một món quà trong Ngày của mẹ. Tuy nhiên, loài hoa này cũng có một ý nghĩa tiêu cực là "hay thay đổi". Nguyên nhân là do màu sắc của hoa ajisai có thể thay đổi vô cùng nhanh chóng tuỳ thuộc vào đất trồng và một số yếu tố khác. Vì lý do này nên từ xa xưa ajisai ít được dùng làm quà tặng trong đám cưới. Cùng điểm qua ý nghĩa của 3 sắc hoa cẩm tú :

_ Màu hồng = Quý cô thanh lịch.

_ Màu xanh = Thờ ơ và lạnh lùng.

_ Màu trắng = Tư duy cởi mở.

Lựa chọn loài hoa cho những dịp đặc biệt

Không chỉ tại Nhật Bản, mà ở các nước trên thế giới hoa cũng được xem là món quà tặng xuất hiện tại nhiều dịp đặc biệt trong đời sống, không chỉ bởi mùi hương quyến rũ, sắc màu phong phú mà còn bởi tâm ý người tặng gửi gắm. Nếu bạn đang có ý định sinh sống và làm việc tại Nhật thì hãy lưu ý những dịp nào sẽ phù hợp với loài hoa nào để có cách ứng xử thật tinh tế như người bản xứ, một số gợi ý dành cho bạn bên dưới: 

• Ngày của mẹ (Chủ Nhật tuần thứ 2 của tháng 5): cẩm chướng với sắc đỏ nồng nàn là lựa chọn số một tại các cửa hàng hoa Nhật Bản, với ý nghĩa thể hiện tình yêu thương ấm áp, tình cảm đặc biệt gửi đến mẹ.

• Thăm người ốm: hãy tặng những lẵng hoa thay cho các chậu hoa có đất, lựa chọn loài hoa có hương thơm dịu nhẹ, màu sắc tươi sáng nhằm cầu chúc cho người bệnh sớm khỏe lại, đem đến tâm trạng thư thái và sức sống. Bạn có thể lựa chọn hoa ly, loa kèn, lan nam phi,... và tránh các loài hoa cẩm tú cầu, tulip, anh thảo, cúc.

• Mừng khai trương: với lễ kỷ niệm ngày thành lập công ty hay ngày khai trương cửa hàng, người Nhật sẽ chọn hoa lan hồ điệp, chậu cây xanh, lẵng hoa. Thông thường sẽ không tặng bó hoa vì sẽ khó để dùng làm trang trí về sau.

• Kỉ niệm ngày cưới, sinh nhật: vào những dịp này hãy lựa chọn những bông hoa có màu sắc tươi trẻ, hương thơm nồng nàn bày tỏ sự chân thành, tình yêu vô bờ bạn dành cho đối phương như hoa hồng, cẩm chướng, hướng dương,...

Lưu ý khi tặng quà cho người Nhật

Nhờ vào ngôn ngữ loài hoa bạn có thể truyền đi những thông điệp sâu sắc và tinh tế. Mỗi bông hoa có thể bộc lộ nhiều hơn vẻ đẹp đơn thuần và ý nghĩa quan trọng của những đóa hoa trong văn hóa tặng quà của người Nhật.

Tuy nhiên, hay để việc tặng quà là sự riêng tư giữa hai người, nếu đó không phải là một sự kiện mang tính công khai. Bạn không nên tặng cùng một món cho những người có tuổi tác, địa vị khác nhau. 

Khi tặng quà cho người lớn tuổi hay bề trên, nên đưa bằng hai tay và hơi khom mình thể hiện sự tôn trọng. Hộp quà nên được bọc gọn gàng đẹp mắt, để đem đến sự bất ngờ cho đối phương khi không thể đoán được món quà bên trong cho đến khi nó được mở ra.

Giống như người Việt khi nhận quà người Nhật thường lịch sự nói một hai câu từ chối, bạn không nên coi đó là thật mà hãy nở nụ cười vui vẻ nhẹ nhàng trao tặng lần nữa, chắc chắn sẽ không ai nỡ lòng nào khước từ tấm lòng của bạn.